အနာဂတ္ႏိုင္ငံေတာ္ႏွင့္ လူငယ္မ်ား၏တာ၀န္ အပိုင္း(၁) ~ မုိးေသာက္ၾကယ္

Political Science Research Worksheet

How to Interpret a Political Science

Researcher

Mg Si Thu

Date: September 1^st, 2007

Discussion – "Strong Leadership for Burma's Future"

ရည္ၫြန္းခ်က္ ....... လူငယ္မ်ဳိးဆက္သစ္မ်ား

အထူးတင္ျပခ်က္ ......... အနာဂတ္ႏိုင္ငံေတာ္ႏွင့္ လူငယ္မ်ား၏တာ၀န္

အထူးသတိျပဳရမည့္အခ်က္မ်ား ......... အနာဂတ္ႏိုင္ငံေတာ္၊ ႏိုင္ငံေရးစနစ္၊ ပညာေရးစနစ္၊ စြမ္းအင္၊ စီးပြါးေရးစနစ္၊ လူမႈေရးစနစ္၊

အေျခခံ ႏိုင္ငံသိပၸံ မိတ္ဆက္

Introduction of Basic Political Science

The International Studies

ႏိုင္ငံတကာေလ့လာေရး

အေျခခံႏိုင္ငံေရးသိပၸံဆိုသည္မွာ ႏုိင္ငံေရးမ်ားမည္သို႔ျဖစ္ေပၚလာပံု၊ မည္သို႔ဖြဲ႕စည္းထားပံု၊ ႏိုင္ငံသားတို႔၏ တာ၀န္ ၀တၱရားႏွင့္ အခြင့္အေရးမ်ား၊ လည္းေကာင္းတို႔၏အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ တရားစီရင္ေရး၊ ဥပေဒျပဳေရးဟူေသာ မ႑ိဳင္ႀကီးသံုးရပ္ႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာဆက္ဆံ ေရးမူ၀ါဒမ်ားအေပၚ က်ယ္ျပန္႔စြာေလ့လာေသာ ပညာရပ္ျဖစ္သည္။

ႏိုင္ငံေရးပညာရပ္ဟုဆိုေသာ္လည္း ေဖၚျပမည္အေၾကာင္းအရာမ်ားသည္ အရင္းရွင္၀ါဒ၊ ဆိုရွယ္လစ္၀ါဒ၊ ကြန္ျမဴနစ္၀ါဒ စသည္ျဖစ္၀ါဒေရးရာဆိုင္ရာမ်ားမဟုတ္ေပ။

မည္သည့္၀ါဒ၊ မည္သည့္သေဘာတရား၊ မည္သည့္စနစ္မ်ားကို လက္ခံက်င့္သံုးသည့္ႏိုင္ငံျဖစ္ေစ ႏိုင္ငံတိုင္း ၌ရွိရမည့္ ဥပေဒျပဳ ေရး၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ တရားစီရင္းေရးဟူေသာ သက္ဆိုင္ရာ ႏိုင္ငံအစိုးရအပါအ၀င္ တိက်စြာလိုက္နာရန္၊ ျပဳလုပ္ရန္ႏွင့္ အဓိကတာ၀န္ ႀကီးလည္းျဖစ္ေသာ ဥပေဒျပဳေရး၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ တရားစီရင္ေရး သံုးခုအားဗဟိုျပဳ၍ အစိုးရ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ယႏၲရား ဆိုင္ရာမ်ားကို ေလ့လာေသာအေၾကာင္းအရာမ်ားသာျဖစ္သည္။

ဤစာေပမ်ားသည္ ကမာၻေပၚရွိႏိုင္ငံမ်ား၏ ႏိုင္ငံေရးအေျခအေနတုိ႔အား၎၊ ႏိုင္ငံအုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္မ်ား၏ မူလ အေစာပိုင္း ကာလ၊ ႏိုင္ငံေရးဆိုင္ရာမူလအေစာပိုင္းကာလမ်ားမွ ကမာၻေက်ာ္ပညာရွင္မ်ား၏ အေတြးအေခၚ အယူအဆ မ်ားျဖင့္ ျပန္လည္ဆန္းစစ္ သုေတသနျပဳျခင္းႏွင့္ အနာဂတ္အလားအလာမ်ားအတြက္ စဥ္းစားေတြးေခၚႏိုင္ရန္ အေျခခံ တစ္ခုအျဖစ္သာရည္ရြယ္ပါသည္။

Political

ႏိုင္ငံေရးဆိုသည္မွာ အဘယ္နည္း။

ႏိုင္ငံေရးဆိုသည္မွာ လူသားတို႔သည္ မိမိတို႔ေနထိုင္သည့္ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံအတြင္း၌၎၊ မိမိတို႔ေနထိုင္ရာ ဤကမာၻ ေျမႀကီး အတြင္း၌ေသာ္၎ ေန႔တဓူ၀ေတြ႕ၾကံဳျဖတ္သန္းေနရေသာ စား၀တ္ေနေရး၊ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရး၊ စီးပြါးေရး အစ ရွိေသာ အေရး အရာကိစၥမ်ားအတြက္ မိမိတို႔ဘ၀တေလွ်ာက္ ႐ုန္းကန္းလႈပ္ရွားရေသာျဖစ္စဥ္သာျဖစ္၏။

ဤေလာက၌ လူရယ္လို႔ျဖစ္လာေသာအခါ ေနမႈ၊ ထိုင္မႈ၊ စားေသာက္မႈဆိုေသာကိစၥတို႔သည္ မလြဲမေသြ လႈပ္ရွား ႐ုန္းကန္ၾက ရမွာျဖစ္ပါ၏။ ဤသည္မွာ သဘာ၀ပင္ျဖစ္ပါ၏။
လူသားေတြသည္ ေမြးဖြါးႀကီးျပင္းလာၿပီးေနာက္ ေသဆံုးေသာအခ်ိန္ထိ မိမိတို႔ဘ၀ကို ႐ုန္းကန္လႈပ္ရွား သြားရ တာခ်ည္းပင္ျဖစ္ပါ၏။ သက္သက္သာသာ႐ုန္းကန္ရျခင္းႏွင့္ဆင္းရဲပင္ပမ္းစြာ ႐ုန္းကန္ရျခင္း၌ သာကြာျခား ေသာ္ျငား လည္း အားလံုးေသာ လူသား ေတြသည္ အသက္ရွင္ေနထုိင္ရစဥ္ကာလတေလွ်ာက္လံုး၌ ဘ၀ကို အမ်ဳိးမ်ဳိးေသာ အခက္ အခဲမ်ားအၾကား ႐ုန္းကန္ျဖတ္ သန္း ၾကရမည္သာျဖစ္ပါ၏။

ဤသည္ကိုပင္ လူတေယာက္၏ႏိုင္ငံေရးျဖစ္စဥ္ဟုဆိုပါ၏။ ဤကမာၻေလာက၌ လူတဦးတေယာက္တည္းသာ အသက္ရွင္ ႐ုန္းကန္ရသည္မဟုတ္ေပ။ ဤကမာၻေျမ၌ လူသားသန္းေပါင္းမ်ားစြာတို႔သည္ တၿပိဳင္နက္တည္းဘ၀ကို ႐ုန္းကန္ျဖတ္သန္းေနရေသာေၾကာင့္ လူသားသန္းေပါင္းမ်ားစြာပါ၀င္လႈပ္ရွားေနေသာႏိုင္ငံေရးျဖစ္စဥ္ႀကီးသည္ မိမိတို႔၏ မိသားစု၊ မိမိတို႔၏ပတ္၀န္းက်င္၊ မိမိတို႔၏ ေဒသ၊ မိမိတို႔၏ႏိုင္ငံ ထိုမွတဆင့္ ကမာၻႏွင့္အ၀န္းဆီသို႔ ဆင့္ကဲဆင့္ကဲ ေပါင္းကူး ဆက္စပ္လွ်က္ ဤကမာၻႀကီးႏွင့္ဤလူသားေတြ တည္ရွိ ေနသ၍ တနည္းအားျဖင့္ လူတို႔၏စား၀တ္ေနေရး၊ က်န္းမာေရး၊ စီးပြါးေရး စသည့္လူမႈစီးပြါးအေရးအရာကိစၥမ်ား တည္ရွိေနသ၍ ဤႏိုင္ငံေရးျဖစ္စဥ္ႀကီးသည္ အစဥ္အျမဲျဖစ္ေပၚေန မည္သာျဖစ္ပါ၏။

ျမန္မာ့လူ႕အဖြဲ႕အစည္း၌ ႏိုင္ငံေရးဟုဆိုလိုက္သည္ႏွင့္ အစိုးရအုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ ပါတီအဖြဲ႕အစည္း၊ အစိုးရ ဆန္႔က်င္ ျခင္း၊ အစိုးရေထာက္ခံျခင္း၊ ေတာ္လွန္ျခင္း၊ စစ္မက္ျဖစ္ပြါးျခင္း စသျဖင့္ လူအမ်ားစုသည္ လွ်င္ျမန္စြာျဖင့္အလြယ္တကူ နားလည္တတ္ၾကပါ၏။ အမွန္အားျဖင့္ "ႏိုင္ငံေရး" ဟူေသာ အနက္အဓိပၸါယ္အားသည္ထက္ပို၍ သေဘာေပါက္ နားလည္ ထားသင့္ပါ၏။ အဘယ့္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ မိမိဘ၀ႏွင့္ တိုက္႐ိုက္ပတ္သက္ေနေသာေၾကာင့္ပင္ျဖစ္ပါ၏။
ဥပမာအားျဖင့္ အိမ္ေထာင္စုတစုအတြင္း၌ စား၀တ္ေနေရး၊ မိသားစုအတြင္းက်န္းမာေရး စသည္လို အပ္ခ်က္ မ်ားအား ေန႔တဓူ၀ေတြ႕ၾကံဳျဖည့္စည္းေနရမည္သာျဖစ္၏။ ဤသို႔ျဖည့္စြမ္းေပးႏိုင္ရန္အတြက္ လုပ္အား၊ ေငြေၾကး၊ ၀န္ေဆာင္မႈေတြသည္ ထပ္မံ လိုအပ္လာမည္ျဖစ္ပါ၏။

ထိုလိုအပ္ခ်က္အားလံုးသည္ မိမိတို႔မိသားစုအ၀န္းအ၀ိုင္း၏ ပတ္၀န္းက်င္နယ္ပယ္ အျပင္ဘက္သို႔ေရာက္ရွိ သြားးမည္ျဖစ္ၿပီး အျခားအျခားေသာ မိသားစုတို႔၏ပတ္၀န္းက်င္နယ္ပယ္ႏွင့္ေပါင္းကူးဆက္စပ္သြာမည္ျဖစ္ပါ၏။
ထုိအခါ စား၊ ၀တ္၊ ေနေရး၊ က်န္းမားေရး၊ ေငြေၾကး၊ လုပ္အားႏွင့္ ၀န္ေဆာင္မႈ စသည့္တို႔၏ လုိအပ္ခ်က္ေတြသည္ ပိုမိုနက္ ႐ႈိင္းႀကီးမား လာမည္သာျဖစ္ၿပီး ထိုမွတဆင့္ ေဒသတစ္ခု၊ ခ႐ိုင္တစ္ခု၊ ျပည္နယ္တစ္ခု၊ ႏိုင္ငံတစ္ခု စသျဖင့္ ပိုမိုက်ယ္ျပန္႔သြားၿပီး ေနာက္ဆံုး ကမာၻႏွင္အ၀န္းဆီသုိ႔ ၿငိမ္သက္ေနေသာ ကန္ေရျပင္ထဲသို႔ ခဲလံုးတစ္လံုးက်သြား သည့္အခါ၌ ျဖစ္ေပၚလာေသာ လႈိင္းဂယက္ ပမာ အရပ္မ်က္ႏွာအဘက္ဘက္ဆီသို႔ ပ်ံႏွံ ႐ိုက္ခတ္သြားၿပီး အျပန္အလွန္ ေပါင္းကူး ဆက္စပ္သြားမည္ျဖစ္၏။

တနည္းအားျဖစ္ ႏိုင္ငံေရးျဖစ္စဥ္ဆိုသည္မွာ လူတစ္ေယာက္၊ မိသားစုတစ္စုဆီမွ လူသန္းေပါင္းမ်ားစြာ၊ အိမ္ေထာင္စု သန္းေပါင္းမ်ားစြာတို႔၏ စား၀တ္ေနမႈကိစၥရပ္မ်ား၊ ထိုမွတဆင့္ ဆက္စပ္ျဖစ္ေပၚလာေသာ ျပႆနာမ်ားအား အနည္းစုမွအမ်ားစုအထိ ဆက္စပ္ေျဖရွင္းရေသာျဖစ္စဥ္သာျဖစ္၏၊

တနည္းအားျဖင့္ ျပႆနာမ်ားအား ေျဖရွင္းေပးေသာ နည္းစနစ္မ်ားအား ေဆြးေႏြးျခင္း၊ တိုင္ပင္ျခင္း၊ ျငင္းခုန္ျခင္း၊ ၿပိဳကြဲျခင္း၊ တိုက္ခိုက္ျခင္း၊ စသည့္အက်ဳိးဆက္မ်ားအား မိမိတို႔ျပဳလုပ္လိုေသာ အေၾကာင္းတရားအေပၚမီွ၍ အက်ဳိးဆက္ ဟူသည္ ျဖစ္ေပၚ ေစမည္သာျဖစ္ပါ၏။

ထို႔ေၾကာင့္ ႏိုင္ငံေရးဟူေသာစကားလုံုးႏွင့္အတူ ဤကမာၻေျမ၌ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဟူေသာစကားရပ္သည္ လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ေပါင္း (၂၅၇၀)ခန္႔ကတည္းက ေပၚထြက္လာခဲ့ပါ၏။ ထိုမွစ၍ လူတို႔၏စား၀တ္ေနေရး က်န္းမာေရး၊ စီးပြါးေရး စသည့္ျပႆနာရပ္မ်ားအား ေျဖရွင္းရာ၌ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာေျဖရွင္းေရးဟူေသာျဖစ္စဥ္သည္ ျပႆနာရပ္မ်ားအေပၚ ခ်ဥ္းကပ္ ေျဖရွင္းရာ၌ ယေန႔ထက္တိုင္ ပထမေနရာမွစ၍ စဥ္းစားဆံုးျဖတ္ေသာအစဥ္အလာတရပ္ ေပၚထြန္းလာ ခဲ့ျခင္းသာျဖစ္ပါ၏။

ႏိုင္ငံေရးဟူသည္ မိမိတို႔၏အေရးကိစၥသာျဖစ္၏၊ ႏိုင္ငံေရးအားစဥ္းစားရာ၌ မိမိတို႔၏ျဖစ္စဥ္ႏွင့္တိုက္႐ိုက္ ခ်ဥ္းကပ္ စဥ္းစား ရန္လိုပါ၏။ ေ၀ဖန္ဆန္းစစ္ရန္လိုပါ၏။ ေတြးေခၚေျမာ္ျမင္၍ အေျဖရွာရန္လို၏။ သို႔မဟုတ္ပါက မိမိသည္ လူသား တေယာက္ ၌ရွိေသာ ေလာကတာ၀န္၀တၱရားအေပၚ တာ၀န္ေက်ႁပြန္လိမ့္မည္မဟုတ္ေပ။

"လူ"ဟူသည္ လူသားတာ၀န္ ေက်ႁပြန္ရန္လိုအပ္ပါ၏၊ ဤေလာက၌ မိမိ၏ကာယအား၊ ဉာဏအားေတြျဖင့္ ဤကမာၻ ေလာကအက်ဳိး၊ ဤလူသားေတြအက်ဳိးစီးပြါးကိုေဆာင္ရြက္သည့္ေနရာ၌ တစ္တပ္တစ္အားပါ၀င္သင့္ေပ၏။ ဤသို႔ တစ္တပ္ တစ္အား ပါ၀င္ရာ၌လည္း မိမိအက်ဳိးစီးပြါး တစ္ခုတည္းကိုၾကည့္၍ ေဆာင္ရြက္ျခင္းမ်ဳိးမဟုတ္ဘဲ မိမိ အက်ဳိးစီးပြါးထက္ အမ်ားအက်ဳိး စီးပြါးကို ေရွ႕႐ႈေသာ ကာယအား ဉာဏအားမ်ဳိးသာ ျဖစ္သင့္ပါ၏။ သို႔မွသာ မိမိ၊ မိမိတို႔၏မိသားစု၊ မိမိတို႔၏ပတ္၀န္းက်င္၊ မိမိတို႔၏ေဒသ၊ မိမိတို႔၏ႏိုင္ငံ၊ မိမိတို႔၏ ဤကမာၻ၌ ၿငိမ္းခ်မ္းသာယာ၀ေျပာေသာ လူ႕ေဘာင္ႀကီးျဖစ္ေပၚေနမည္ျဖစ္ပါ၏။

ဤသို႔အားျဖင့္ ႏိုင္ငံေရးဟူသည္ မိမိတို႔ရွင္သန္ေနထိုင္ရာ ဤကမာၻႀကီး၌ လူသားအားလံုးတို႔သည္ မိမိတို႔ အသက္ရွင္ေနသ၍ ကာလပတ္လံုး ေန႔တဓူ၀ရင္ဆိုင္ၾကံဳေတြ႕ေနရေသာ စား၀တ္ေနေရးတည္းအတြက္ဟူေသာ ရုန္းကန္ လႈပ္ရွားေနရသည့္ျဖစ္စဥ္ တနည္းအားျဖင့္ ဒုကၡသစၥာ (အျမဲတမ္းမွန္ကန္စြာ မေဖါက္မျပန္ျဖစ္ ေပၚေနေသာ ဆင္းရဲျခင္း အမွန္တရား) ပင္ျဖစ္ပါ၏။

ႏိုင္ငံေရးသီအိုရီ

Political Theories

ႏိုင္ငံေရးႏွင့္ပတ္သက္ေသာ အေတြးအေခၚအယူအဆမ်ားသည္ အေျခခံအားျဖင့္ လူ တို႔၏စား၀တ္ေနမႈ၊ က်န္းမာေရး၊ စီးပြါးေရး၊ ပညာေရး စသျဖင့္ ေန႔တဓူ၀ေတြ႕ၾကံဳျဖတ္သန္းေနရေသာ အေျခအေနမ်ားျဖစ္၏၊ ထိုမွတဖန္ ပိုမိုက်ယ္ျပန္႔လာ မိသားစုအေျခအေနမွ၊ မိမိပတ္၀န္းက်င္၊ မိမိတို႔၏ေဒသ၊ မိမိတို႔တိုင္းႏိုင္ငံမွ တဆင့္ကမာၻႏွင့္ အ၀န္း က်ယ္ျပန္စြာ ဆက္စပ္လွ်က္ရွိေနေသာအေျခအေနမ်ားထိ အတိိတ္၊ ပစၥဳပၸန္၊ အနာဂတ္ဟူေသာ ကာလသံုးပါး အေပၚ ဗဟိုျပဳ၍ ခ်ဲ႕ထြင္စဥ္းစားခဲ့ၾကပါ၏။
ထို႔ေၾကာင့္ပင္ ႏိုင္ငံေရးအေတြးအေခၚမ်ားသည္ အေျခခံအားျဖင့္ ေအာက္ပါအခ်က္အလက္ အေျခအေနမ်ား အေပၚ အေျခခံက်က်မႈတည္၍ ႏိုင္ငံေရးဆိုင္ရာ အေတြးအေခၚအယူအဆမ်ားကို ထုတ္ေဖၚတင္ျပလာခဲ့ျခင္းျဖစ္၏။

1.ႏိုင္ငံေတာ္
2.အစိုးရစနစ္
3.မူ၀ါဒမ်ား
4.အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္
5.တရားစီရင္ေရးစနစ္
6.ဥပေဒျပဳေရး
7.လူမ်ဳိးေရးျပႆနာမ်ား
8.ဘာသာေရးဆိုင္ရာျပႆနာမ်ား
9.လြတ္လပ္ခြင့္ဆိုင္ရာျပႆနာမ်ား
10.ေျမယာပစၥည္းပိုင္ဆိုင္မႈျပႆနာမ်ား
11.လူသားမ်ားရရွိသင့္ေသာ အခြင့္အေရးဆိုင္ရာျပႆနာမ်ား
12.တရား၀င္မွတ္ပံုတင္ခြင္ႏွင့္ အသင္းအဖြဲ႕မ်ားဆိုင္ရာျပႆနာမ်ား
13.ေတာင္သူလယ္သမားအေရးဆိုင္ရာျပႆနာမ်ား
14.အလုပ္သမားဆိုင္ရာျပႆနာမ်ား

စသည့္အခ်က္မ်ား၏ ျဖစ္ေပၚခဲ့ေသာအေျခအေနမ်ား၊ ျဖစ္ေပၚေနဆဲအေျခအေနမ်ား၊ ျဖစ္ေပၚလတၱံခန္႔မွန္း အေျခအေန မ်ားအေပၚ အေျခခံ၍ ဤကမာၻ၌ ႏိုင္ငံေရးအယူအဆမ်ားကို ေရွးေခတ္ပုဂၢိဳလ္ႀကီးမ်ားက အမ်ဳိးမ်ဳိးေသာနည္းလမ္းမ်ား၊ စနစ္မ်ားအျဖစ္ ေဖၚထုတ္ ခဲ့ၾကပါ၏။ ဤကဲ့သို႔ႏိုင္ငံေရးအယူအဆမ်ားအား ေဖၚထုတ္ခဲ့ရာ၌ ေရွးေခတ္ (ဘီစီ-၅၀၀ ) ခန္႔မွစတင္ခဲ့ၾကၿပီး ယေန႔ထက္တိုင္ ထင္းရွားပါ၏။

ေရွးေခတ္ႏိုင္ငံေရး အယူအဆမ်ားႏွင့္ မ်က္ေမွာက္က်င့္သံုးေနေသာ ႏိုင္ငံေရးအယူအဆမ်ား

ပေဒသရာဇ္(ဘုရင္အုပ္ခ်ဳပ္ေသာစနစ္) (Monarchy)
မင္းဆိုးမင္းညစ္စနစ္ (Tyranny)
ကြန္ျဖဴးရွပ္ (China, Confucius)
ဆိုခေရးတီးစ္ (Realism, Naturalism, Greek)
အရစၥတိုကေရစီ(အထက္တန္းလႊာ၊ မ်ဳိး႐ိုးႀကီးအုပ္ခ်ဳပ္မႈ) (Rule by the Best)
ပေလတိုကေရစီ (Greek, Rule by the Wealth)
လူတစုကမိမိတို႔အက်ဳိးစီးပြါးအတြက္ အုပ္ခ်ဳပ္ျခင္း (Oligarchy)
ေတာက္၀ါဒ (China, Taoism)
ဒီမိုကေရစီ(ျပည္သူလူထုမွအုပ္ခ်ဳပ္ေသာစနစ္) (Democracy)
အရင္းရွင္၀ါဒ (Capitalism)
ကိုလိုနီ၀ါဒ (Colonism)
ကြန္ျမဴနစ္၀ါဒ (Communist) (Karl Marx)